Kalp spazmı belirtileri nelerdir ve nasıl anlaşılır?

Kalp spazmı, tıbbi adıyla anjina pektoris, kalp kasına yeterli oksijen ve kan gitmemesi sonucu oluşan göğüs ağrısı veya rahatsızlığıdır. Genellikle koroner arter hastalığına bağlı olarak gelişir ve kalp krizinden farklıdır, çünkü kalp kasında kalıcı hasar oluşturmaz. Ancak ciddi bir uyarı işareti olarak kabul edilir ve mutlaka tıbbi değerlendirme gerektirir.

Belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın görülen semptomlar şunlardır:

• Göğüs Ağrısı veya Rahatsızlık: En tipik belirtidir. Göğüste sıkışma, yanma, basınç, dolgunluk veya ağırlık hissi olarak tarif edilir.
• Ağrının Yayılması: Ağrı genellikle göğüsten başlayarak sol kola, omuza, boyna, çeneye, sırta veya mide bölgesine doğru yayılabilir.
• Nefes Darlığı: Ağrıya eşlik eden veya bazen ağrı olmadan tek başına görülebilen bir belirtidir.
• Diğer Semptomlar: Bulantı, kusma, baş dönmesi, ani soğuk terleme ve aşırı halsizlik gibi belirtiler de eşlik edebilir.

Kalp spazmı, belirtilerin ne zaman ortaya çıktığına göre sınıflandırılır:

• Stabil (Kararlı) Anjina: Öngörülebilirdir. Genellikle fiziksel efor, stres veya ağır bir yemek sonrası tetiklenir. Birkaç dakika sürer ve dinlenmekle veya dil altı ilaçlarla geçer. Belirtiler her seferinde benzer şekilde ortaya çıkar.
• İnstabil (Kararsız) Anjina: Tıbbi bir acil durumdur. Dinlenme halindeyken bile ortaya çıkabilir, daha şiddetlidir, daha uzun sürer (20 dakikadan fazla) ve stabil anjinaya göre daha sık tekrarlar. Kalp krizi riskinin çok yüksek olduğunu gösterir.
• Varyant (Prinzmetal) Anjina: Daha nadir görülür. Dinlenme sırasında, genellikle geceleri olur. Kalbi besleyen damarların geçici olarak daralması (spazmı) sonucu oluşur.

Kalp spazmının teşhisi için aşağıdaki adımlar izlenir:

• Klinik Değerlendirme: Doktorunuz detaylı bir tıbbi öykü alacaktır. Ağrının tipi, yeri, süresi, neyin tetiklediği ve neyin hafiflettiği gibi bilgiler çok önemlidir.
• Fizik Muayene: Kalp ve akciğerlerinizi dinleyerek genel bir sağlık kontrolü yapılır.
• Tanı Testleri:
  • EKG (Elektrokardiyogram): Kalbin elektriksel aktivitesini kaydeder. Anjina atakları sırasında veya sonrasında karakteristik değişiklikler görülebilir.
  • Efor Testi (Stres Testi): Koşu bandı veya bisiklet üzerinde egzersiz yaparken EKG kaydı alınır. Fiziksel aktivite sırasında ortaya çıkan belirtiler ve EKG değişiklikleri değerlendirilir.
  • Ekokardiyogram: Kalbin ultrasonografik görüntüsüdür. Kalp kasının hareketi ve pompalama fonksiyonu değerlendirilir.
  • Kan Testleri: Kalp krizi belirteçleri (troponin gibi) kontrol edilerek kalp kasında hasar olup olmadığı anlaşılır.
  • Koroner Anjiyografi: Kesin tanı için altın standarttır. Kasıktan veya koldan ince bir kateter ile kalp damarlarına ulaşılır ve boya enjekte edilerek damarların röntgenle görüntülenmesi sağlanır. Tıkanıklıkların yeri ve şiddeti belirlenir.

Aşağıdaki durumlarda zaman kaybetmeden 112'yi arayın veya en yakın acil servise başvurun:

• Daha önce hiç yaşamadığınız kadar şiddetli göğüs ağrısı.
• Göğüs ağrısı dinlenmekle veya ilaç kullanmakla geçmiyorsa.
• Göğüs ağrısına nefes darlığı, soğuk terleme, bulantı veya baygınlık hissi eşlik ediyorsa.
• Ağrı 5-10 dakikadan uzun sürüyorsa.

Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Göğüs ağrısı gibi ciddi bir semptomunuz varsa, kendi kendine teşhis koymaktan kaçınarak mutlaka bir doktora başvurmanız hayati önem taşır.