Kalp Nedir?

Kalp, vücudun merkezinde yer alan ve kanı pompalayan hayati bir organdır. İki ana dolaşım sistemi olan büyük ve küçük dolaşımı yönetir. Dört odacığı ve kapaklarıyla, oksijenli ve oksijensiz kanı düzenli bir şekilde akıtarak hayati fonksiyonları destekler.
Kalp Nedir?
05 Eylül 2024

Kalp Nedir?


Kalp, göğüsün ortasında bulunan, kaslı bir organdır. Yaygın yanlış algının aksine, göğsün sol tarafında değil, göğsün orta çizgisi üzerinde, biraz sola kaymış bir şekilde yer almaktadır. Ağırlığı erkeklerde yaklaşık üç yüz kırk gramken, kadınlarda biraz daha az olduğu tahmin edilmektedir. Kalbin sağ kenarı, göğüs kemiğinin sağ tarafının arkasına rastlar; kemiğin soluna doğru, ucu sol memenin hemen alt tarafına rastlayan bir üçgen biçiminde uzanır. Kalp atışlarının dışarıdan da duyulduğu bu uç kısma tıp dilinde apeks veya tepe denir.

Kalbin Görevleri


Kalbin temel görevi, iki ayrı dolaşım sistemine kan pompalamak ve bu akışı düzenlemektir. Kalp, kanı ilk olarak bedenin başlıca atardamarı olan aortaya, oradan da diğer atardamarlara pompalayarak bu görevi yerine getirir.

  • Kan, organları ve dokuları dolaşıp oksijenini verdikten sonra, toplardamar ile kalbe geri gelir.
  • Kalbin ikinci dolaşım sistemine giderek yeniden oksijen alabilmek için akciğerlere gönderilir ve oksijenle yüklü olarak kalbe geri döner.
Kan dolaşımının akciğerlere gidip dönmesine küçük dolaşım veya pulmoner dolaşım, bedene dağılmasına ise büyük dolaşım veya sistemik dolaşım denir. Kanı kalpten organlara atardamarlar götürürken, toplardamarlar geri getirir.

Kalbin Yapısı


Kalbin kanı gönderme işlevi dört ayrı bölümden meydana gelir. Bu kısımlar, sıkıştıkları vakit kanı ileri gönderen kaslardan oluşmuş odacıklardır. Her odacığın çevresindeki kas yoğunluğu, bölümün görevine göre değişmektedir. Kasın en yoğun olduğu kısım, pompalama işlevinin büyük bir kısmını üstlenen sol karıncık duvarıdır.

Toplardamarlardan gelen kan, kalbin iki kısmındaki ince çeperli kulakçıklara dolar. Bu kulakçıklar, kanı aradaki kapakçıklardan geçirerek daha kalın kas yapısına sahip karıncıklara, karıncıklar da atardamara gönderir. Kulakçıklar karıncıkların üst tarafında, arka kısmında yer alır ve iki kulakçık ile karıncık arasında, karıncıklar arasında ve kulakçıklar arasında bölmeler bulunur.

Kalbin Çalışması

Akciğerlerde oksijen alan kan, akciğer toplar damarlarından akarak kalbin sol karıncığına ulaşır. Sol kulakçık açılıp kapanarak kanın mitral kapaktan geçip sol karıncığa akmasını sağlar. Sol karıncık kasılmaya başladığında mitral kapak kapanır ve kan, aort kapağından geçerek aorta gider ve bedene dağılarak dokulara oksijen taşır.

Oksijenini bırakan kan, gövdeden alt ana toplardamar, baştan ise üst ana toplardamar adındaki büyük toplardamarlar ile kalbe döner ve sağ kulakçığa gönderilir. Kulakçık kasıldığında triküspid kapaktan sağ karıncığa geçer. Sağ karıncığın kasılması, kanı damar ağzındaki kapaktan ileriye doğru ileterek akciğer atardamarlarıyla akciğere ulaştırır. Tekrar oksijenlenen kan, akciğer toplar damarlarına geçerek kalbe gelir (önce sol kulakçığa, oradan sol karıncığa) ve çevrim yeniden başlar.

Kapaklar

Akciğer atardamarı girişi ve aort kapağının yapıları birbirine benzemektedir. Bu kapakları oluşturan üç ince zar, kanın gidiş yönünden açılır ve başlangıçtaki durumuna dönerek kanın geriye doğru akmasını engeller.

Mitral kapak ile triküspid kapak ise daha karmaşıktır. Mitral kapak iki, triküspid kapak ise üç parçadan oluşur. Kapak parçalarından karıncığın etrafındaki kaslara giden lifler, chordae tendineae olarak adlandırılır. Karıncığın her kasılmasında bu lifler gerilerek kapakların kapanmasını sağlar ve kanın kulakçığa geri akmasını engeller.

Zamanlama Sistemi

Kalbin her atışında iki kulakçık birden kasılarak karıncıklara kan gönderir. Bu kasılma dizisini, karmaşık bir elektriksel zamanlama sistemi düzenler.

Kalbin çalışmasını denetleyen ana merkez, sağ kulakçığın üstünde bulunan ve sinoatrial düğüm adı verilen odacıktır. Buradan yayılan elektriksel uyarılar, kulakçıklara iletildiğinde onların kasılmasına neden olur.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Talaykut 21 Temmuz 2024 Pazar

Kalbin aslında göğsün ortasında ve biraz sola kaymış şekilde yer aldığını bilmiyordum, bu konuda başka yaygın yanlış algılar var mı?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Talaykut, merhaba! Evet, kalbin yerleşimi hakkında yaygın bazı yanlış algılar mevcut. Birçoğumuz kalbin tamamen sol tarafta olduğunu düşünürüz, oysa dediğiniz gibi, kalp göğsün ortasında ve biraz sola kaymış durumda. Bir diğer yaygın yanılgı ise kalbin boyutu ile ilgilidir; çoğu insan kalbinin yumruğu kadar olduğunu düşünür, ancak bu oran kişiden kişiye değişebilir. Ayrıca, kalbin sadece duygularla ilgili olduğu düşünülür, halbuki kalp, vücut için hayati öneme sahip bir pompa organıdır ve duygularla doğrudan bir bağlantısı yoktur. Bu tür yanlış algılar oldukça yaygındır.

Çok Okunanlar
Kalbin Kapakları Nelerdir?
Kalbin Kapakları Nelerdir?
İlginizi Çekebilir
Kalp Nedir?
Kalp Nedir?
Kalp Anatomisi Nedir?
Kalp Anatomisi Nedir?
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Açık Kalp Ameliyatı Riskleri?
Açık Kalp Ameliyatı Riskleri?
Bebeklerde Kalp Atışı Sayısı
Bebeklerde Kalp Atışı Sayısı
Kalp Masajı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Kalp Masajı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Kalp Sintigrafisi
Kalp Sintigrafisi
Kalbin Hızlı Atması Nedenleri Nelerdir?
Kalbin Hızlı Atması Nedenleri Nelerdir?
Güncel
Kalp Durması Belirtileri ve Tedavisi
Kalp Durması Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Kalp Deliği Belirtileri ve Tedavisi
Kalp Deliği Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Kalp Ameliyatı Riskleri ve Sonrası
Kalp Ameliyatı Riskleri ve Sonrası